“ดู” รูปแบบการใช้สื่อสร้างสรรค์วิถีพุทธเพื่อพัฒนาท้องถิ่นในบ้านเกิดของเยาวชน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ๑) ศึกษารูปแบบการใช้สื่อสร้างสรรค์วิถีพุทธเพื่อพัฒนา ท้องถิ่นในบ้านเกิดของเยาวชน ๒) พัฒนากระบวนการใช้สื่อสร้างสรรค์วิถีพุทธเพื่อพัฒนาท้องถิ่นใน บ้านเกิดของเยาวชน ๓) ประเมินผลการใช้รูปแบบการใช้สื่อสร้างสรรค์วิถีพุทธเพื่อพัฒนาท้องถิ่นใน บ้านเกิดของเยาวชน เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้บริหาร ครู หน่วยงาน ภาครัฐในพื้นที่ ตัวแทนภาคประชาชน ปราชญ์ชุมชน จำนวน ๙ คน และกลุ่มเสวนาออนไลน์ ได้แก่ ผู้อำนวยการ ผู้บริหาร และครู จำนวน ๓๐ คน และกลุ่มตัวอย่างนักเรียนในพื้นที่ จำนวน ๖๐ คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบประเมิน การสัมภาษณ์เชิงลึก กิจกรรมเสวนา การสังเกตแบบมี ส่วนร่วม และกิจกรรมจับกล้องส่องบ้านเกิด วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วน เบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ๑) รูปแบบการใช้สื่อสร้างสรรค์วิถีพุทธฯ ประกอบด้วย ๑) เครือข่ายขับเคลื่อนสานความ ร่วมมือ ๒) กระบวนการสร้างความร่วมมือ ๓) การเสริมสู่การยกระดับ ๒) การออกแบบกระบวนกิจกรรม มี ๔ ขั้นตอน คือ ๑) สร้างความร่วมมือเครือข่าย โรงเรียนในพื้นที่ ๒) อบรมปลูกจิตสำนึกรักษ์บ้านเกิด ๓) การทำโครงการจับกล้องส่องบ้านเกิด สื่อ วัฒนธรรมรักบ้านเกิด ๔) นำเสนอผลผลิตคลิปวีดิโอสื่อสร้างสรรค์ภายใต้แนวความคิด“แลดูเบิ่งผ่อ” คือ “๕ ดู” ได้แก่ วิถีชีวิต ค่านิยม ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี ๓) ผลประเมินรูปแบบ พบว่า ในภาพรวมเยาวชนมีจิตสำนึกรักษ์เกิดตามหลักสัปปุริส ธรรมและโยนิโสมมนสิการสูงขึ้นกว่าก่อนเข้าร่วมโครงการอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .๐๕ และ นักเรียนสะท้อนความรู้สึกว่า สนใจในประวัติศาสตร์ไทยมากขึ้นและมีความภูมิใจในบ้านเกิด ส่วน ผลลัพธ์ของการใช้รูปแบบการใช้สื่อสร้างสรรค์ฯประกอบด้วย ๑) การพัฒนากระบวนการใช้สื่อ สร้างสรรค์ฯ ๒) กิจกรรมใช้สื่อสร้างสรรค์เชิงวัฒนธรรมเพื่อปลูกจิตสำนึกรักษ์ถิ่นบ้านเกิดของเยาวชน ๓) ผลผลิตสื่อสร้างสรรค์ ๑๐ ชิ้นงาน ๔). สิ่งที่เยาวชนได้รับ เช่น มีจิตสำนึกษ์รักษเกิดสูงขึ้นกว่าก่อน เข้าร่วมโครงการ เกิดความรักและภูมิใจในท้องถิ่นและจังหวัดของตน ฯลฯ